کد مطلب:90387 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:126

چشم روشنی پرواپیشگان











«قره عینه فیما لا یزول»

واژه ها

قره العین: آنچه كه موجب خنكی و روشنایی چشم گردد و نور دیده.

راغب گوید: قرت عینه، قیل: بردت فصحت. و قیل: بل لان للسرور دمعه بارده قاره و للحزن دمعه حاره و لذلك یقال فیمن یدعی علیه: اسخن الله عینه.»

قرت عینه: یعنی خنك باد چشم او و به سلامت باد و گفته اند: در شادمانی اشك چشم، خنك و در اندوه اشك دیده، گرم است و بدین جهت در مورد نفرین، گویند: خداوند دیده ات را گرم سازد

ترجمه: یعنی چشم روشنی پرواپیشه، واقعی و شادمانی او، در آن چیزی است كه زوال ندارد و نابود نمی شود.

شرح: یكی از ویژگیهای آدمی، آینده نگری و دوراندیشی است كه به اتكای آن در

[صفحه 369]

امروز به عملی اقدام می كند كه فردا نتیجه كارش را ببیند، مثلا كشاورزی كه به كاویدن زمین و بذرافشانی می پردازد و از آن پس با تحمل سرما و گرما و رنج بردن، زراعت را در مراقبت قرار داده و در طول سال زراعی، مرتبا درباره ی سلامت كشاورزیش، جدیت می كند و به امید گنج فردا است و اگر غواصی، تن را بیمه ی امواج خروشان دریا نموده و تا عمق دریا فرومی رود، به آرزوی جواهری ارزشمند است كه خود را به مخاطره می اندازد.

یا شاگردی كه در آغاز سال تحصیلی، مرتبا درس می خواند و حتی یك روز بدون عذر موجه، مدرسه را ترك نمی كند، به آرزوی ارتقاء به كلاس بالاتر است.

در اینكه آدمیان عموما آینده نگرند، تردیدی نیست، اما در تشخیص و كیفیت نگرش با هم تفاوت دارند.

آنكه سعادت را در محدوده ی امور دنیوی می داند و در این جهت تلاش می كند در آینده همان را خواهد دید كه برای آن جدیت نموده است و در پایان عمر، جز اندوه بهره ای به دست نیاورده است، زیرا آن امور زائل و ناپایدار بود، اما اگر از محدوده ی دنیا گام فراتر نهند و عقبی را بنگرند، بی گمان به چیزهایی كه زوال ندارد، دل خواهد بست، این دو گروه هر دو طالب سعادتند، اما اهمیت در تشخیص وجود دارد كه دنیا طلبان چه می خواهند و عقبی خواهان چه می طلبند.

اهل عقبی، جلوه ی ابدیت را تماشا می كنند و به وعده ی الهی، چشم دوخته و در آن جهت كار می كنند و در نتیجه، قریرالعین خواهند بود. آنها به علم و حكمت و كمالات نفسانی و مكارم اخلاق، دل بسته اند كه جز سعادت دائم چیزی، در ازای آن نتوان تصور كرد و اهل دنیا به مال، ثروت، پست، مقام، ریاست و قدرت دل نهاده اند كه جز خسران، چیزی در پی نخواهد داشت:

«مثل الجنه التی وعد المتقون تجری من تحتها الانهار اكلها دائم و ظلها تلك عقبی

[صفحه 370]

الذین اتقوا و عقبی الكافرین النار.»:

بهشتی كه به پرواپیشگان وعده داده شده این است، كه از زیر (درختانش) نهرها جاری است. خوردنیها و سایه ی آن پایدار است. این (بهشت) سرانجام اهل تقواست و دوزخ سرانجام كافران خواهد بود.


صفحه 369، 370.